“Hayat bize seçenek sunduğunda, doğru cevabın her ikisi de veya hiçbiri olabileceğini düşünme cesaretini gösterebilmeliyiz”.
İş dünyasındaki kararlar çoğu zaman küçük ya da büyük hatalar içerir. Şirket birleşmesi ve satın almalarını inceleyen bir çalışma, yöneticileri verdiği en riskli kararlardan biri olan bu tür işlemlerin %83’ünün ortaklar için bir değer yaratmadığını göstermiştir. 2207 yöneticiyle yapılan başka bir araştırmada ise, yöneticilerden yüzde 60’ı, verilen kötü kararlarla iyi kararların sayısının neredeyse eşit olduğunu belirtmiştir.
Arpa Boyu Yol…
İlk matematik hatası MÖ 4000 yıllarında, ambarlarındaki stok seviyelerini çivi yazısıyla kil tabletlere yazan Sümerler’e aittir. Sümerli muhasebeci Kushim’in imzasını taşıyan 18 tabletten anlaşıldığı kadarıyla, Kushim bir ambardaki bira yapımında kullanılan hammaddelerin stok seviyelerini kontrol etmekle görevliydi. Tabletlerin birinde Kushim, 10’u temsil eden sembol yerine yanlışlıkla 1’i temsil eden sembolü kullanarak kayıtlı ilk hesap hatalarından birini yapmış ve hata, denetçisi Nisa’nın da gözünden kaçmıştır.
Mühendislik hatasına konu olan, Londra Millenium Köprüsü yapılmadan önce ise, yayaların sebep olduğu “eşzamanlı yanal eksitasyon”un matematiği tam olarak çözülememişti. Köprü açıldıktan sonra insanlar senkronize bir şekilde yürüdüğünde köprü şiddetli sallanıyordu. Sorunun düzeltilmesi için köprü açılır açılmaz kapatılarak, iki yıllık bir tadilata girdi ve titremenin ortadan kaldırılması, ek 5 milyon sterline mal oldu. Bugün bile köprünün üstünde “Askeri birlikler köprüden geçerken uygun adım yürümemelidir” levhası asılıdır.
Karar Vermek bir süreçtir. Önce kararı verir ve sonra süreci işlettiğimizde ise:
Yeterince seçeneği araştırmak için vakit harcamayız. Bilgi toplarken, hep kendi mevcut tavır, inanç ve hareketlerimizi destekleyici bilgiyi seçme eğilimi gösteririz ki buna ‘Yanlı Doğrulama’ denir. Kısa vadeli, anlık duyguların etkisine kapılır, rasyonel beynimizi devre dışı bırakırız. Öngörülerimize çok fazla güveniriz. Benzer konularda başkalarının başına gelen olumsuz sonuçların bizim başımıza gelmeyeceğini farz ederiz.
Doktorların bir teşhis hakkında kendilerinden “tamamen emin” oldukları zamanda bile yanlış teşhis koyma olasılıkları %40’tır.
“Hayat bize seçenek sunduğunda, doğru cevabın her ikisi de veya hiçbiri olabileceğini düşünme cesaretini gösterebilmeliyiz”.
Mükemmel Karar:
Karar almanın zorlayıcı bir başka yönü, mükemmel kararı aramaktır. Bir yola gireriz ve yol boyunca diğer yola girmiş olsaydık neler olacağını düşünmeden edemeyiz.
Süreci ne kadar başarılı yürütsek de, verdiğimiz her kararın olumlu ve olumsuz yönleri olacaktır çünkü mükemmel seçim yoktur. Tavsiyem şu: Önceliklerinizi belirleyin! Sizin ve kararınızı etkileyecek olan kişilerin hayat gerçekleri ve öncelikleri neler? Kararınızın olumsuz taraflarıyla yaşayabilecek misiniz?
2021 yılıyla birlikte, Covid-19’un çalışanlarda yarattığı zihin ve bakış açısı değişiklikleri sonucu “Büyük İstifa” bekleniyor. Microsoft’un 30.000 global çalışanla yaptığı bir araştırmada, bu yıl içinde çalışanların %41’i iş ve kariyer değiştirmeyi planlıyor. Nisan ayı içinde sadece ABD’de, 4 milyon kişiden fazla kişi iş değiştirdi.
“Bu senin kararın Neo. Mavi hapı içersen, uyandığında neye inanıyorsan, ona inanmaya devam edersin. Kırmızı hapı içersen, sana tavşan deliğinin ne kadar derine gittiğini gösterebilirim…” Matrix
Siz ne kararda olursanız olun, havanız iyi olsun. Zira, gelecek 20 yılı belirleyecek, ‘havanın durumu’ olacak…
Hayatla, insanla, kararlılıkla,
Referanslar:
Pi’si Pi’sine, Gelmiş Geçmiş En Büyük Hesap Hataları, Matt Parker, Mundi Yay.
Doğru Karar, Chip Heath & Dan Heath, Boyner Yay.
Yazının başlığındaki hata, yazının konusu ile ilgili bilinçli bir hatadır.
