12 Eylül 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 2020/11 Esas ve 2023/98 karar sayılı Anayasa Mahkemesi kararı ile; 4734 sayılı Kamu ihale Kanunu’nun geçici 4 maddesinin 5 fıkrasının 2 cümlesine eklenen “…Devlet malzeme ofisi genel müdürlüğünün idareler adına gerçekleştireceği taşıt alımı taşıt kiralama akaryakıt alımı ile ilaç, tıbbi malzeme ve tıbbi cihaz alımlarında…” ibaresinin iptaline karar verilmiştir. Buna göre;
4734 sayılı Yasanın İSTİSNALAR başlıklı 3. maddesinin g bendinde; “g) 2’nci maddenin birinci fıkrasının (b) ve (d) bentlerinde sayılan kuruluşların, ticarî ve sınaî faaliyetleri çerçevesinde; doğrudan mal ve hizmet üretimine veya ana faaliyetlerine yönelik ihtiyaçlarının temini için yapacakları, Hazine garantisi veya doğrudan bütçenin transfer tertibinden aktarma yapmak suretiyle finanse edilenler dışındaki yaklaşık maliyeti ve sözleşme bedeli Altmışaltımilyonikiyüzyirmidörtbindörtyüzdoksansekiz Türk Lirası’nı aşmayan mal veya hizmet alımları” istisna kapsamında belirlenmiştir.
Ancak daha sonra 2019 yılının sonunda yasaya “İstisnalara ilişkin esas ve usuller” başlıklı GEÇİCİ 4. MADDE’nin 5. fıkrası* eklenmiş ve DMO nun yapacağı ilaç, tıbbi malzeme ve tıbbi cihaz alımlarında yukarıda gösterilen 4734 sayılı yasanın 3. maddesinin g bendinde yer alan sınırların uygulanmayacağı ifade edilmiştir.
*GEÇİCİ MADDE 4, 5. fıkra; “Enerji, su, ulaştırma ve telekomünikasyon sektöründe faaliyet gösteren teşebbüs, işletme ve şirketler, özel kanunları yürürlüğe girinceye kadar bu Kanunun 3’üncü maddesinin (g) bendi hükmüne, bu bent kapsamında yer almayan mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde ise Kanunun diğer hükümlerine tâbi olurlar. Bu Kanunun 3’üncü maddesinin (g) bendinde yer alan parasal limit, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığının ve Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketinin ve bu şirketlerin bağlı ortaklıkları ile yurt dışında kurdukları şirketlerin petrol ve doğalgaz arama, sondaj, üretim, taşıma, depolama ve gazlaştırma faaliyetleri ile ilgili olarak yapılacak her türlü mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde; Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğünün idareler adına gerçekleştireceği taşıt alımı, taşıt kiralama, akaryakıt alımı ile ilaç, tıbbi malzeme ve tıbbi cihaz alımlarında uygulanmaz.”
Bu defa Anayasa Mahkemesi mezkur kararı ile geçici 4. maddede yer alan “…Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğü’nün idareler adına gerçekleştireceği taşıt alımı, taşıt kiralama, akaryakıt alımı ile ilaç, tıbbi malzeme ve tıbbi cihaz alımlarında…” ifadesini anayasaya aykırı bularak oy çokluğu ile iptal etmiştir. Aynı karar ile Yüksek Mahkeme iptal kararının yürütmesinin durdurulması istemini reddetmiş, iptal kararının 9 (dokuz) ay sonra yürürlüğe girmesine karar verilmiştir.
Mezkur karar ile 9 (dokuz) ay içinde yeni bir düzenleme yapılmaz ise, dokuzuncu ayın sonunda DMO tarafından yapılan alımların sadece 66.224.498,00 TL (Altmışaltımilyonikiyüzyirmidörtbindörtyüzdoksansekiz Türk Lirası)’nı aşmayan mal alımları istisna kapsamında değerlendirilecek, bu sınırı aşan alımlar ise Kamu İhale Kanununda yer alan tedarik yöntemleri ile (ve yine 4734 sayılı yasaya tabi olarak) ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılacaktır.
Bu süreçte Devlet Malzeme Ofisi konu ile ilgili olarak WEB Sitesinden bir duyuru yayımlamış ve özetle; Anayasa Mahkemesinin iptal kararına uygun olarak ve yeni bir düzenleme yapılmasını beklemeksizin; “…bundan böyle Ofisimiz faaliyet alanına giren tüm mal ve hizmetlerin (taşıt, taşıt kiralama, akaryakıt ile ilaç, tıbbi malzeme ve tıbbi cihaz dahil) 7914 sayılı Kanundan önce olduğu gibi 4734 sayılı Kanunun 3 maddesinin (g) bendi hükümleri (istisna) dahilinde satın alma işlemlerine devam edilecektir.” şeklinde bir yol haritası belirlemiştir.
