02.03.2024 tarih ve 32477 sayılı Resmi Gazete’de, bankalar veya sigorta şirketlerince ilgili mevzuatına göre kapsam dahilindeki kamu idarelerine hizmet veren muhasebe birimlerine teslim edilmek üzere elektronik belge olarak oluşturulan teminat mektupları ile kefalet senetlerinin doğrulanması, iletilmesi, muhafaza edilmesi, tazmin edilmesi, iadesi ile vade güncelleme işlemlerinin elektronik ortamda yürütülmesine ilişkin usul ve esaslar ile teknik kuralları açıklamak ve göstermek amacıyla e-TEMİNAT MEKTUBU İŞLEMLERİ (88 nolu) konulu MUHASEBAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GENEL TEBLİĞİ yayımlanmış ve 01.01.2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir. Bu metnin yürürlüğü ile Muhasebat ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü Genel Tebliği (Sıra No: 63) (e-Teminat Mektuplarının Muhasebe Birimlerine İletilmesi) yürürlükten kaldırılmıştır. Mezkur tebliğin önemli başlıkları aşağıdaki şekilde özetlenmiştir.
Kapsamı; 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununda sayılan merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin muhasebe birimlerine teslim edilmek üzere ilgili mevzuatına göre düzenlenen teminat mektuplarına ilişkin süreçlerin elektronik ortamda yürütülmesi işlemlerini kapsar. Merkezi yönetim kapsamında olmamakla birlikte Hazine ve Maliye Bakanlığınca geliştirilen uygulamalar üzerinden işlem yapan kamu idarelerinden Bakanlıkça uygun görülenler de bu Tebliğ hükümlerine tabidir.
Tanımlar ve kısaltmalar; BKMYBS: Bütünleşik Kamu Mali Yönetim Bilişim Sistemini, e-Teminat Mektubu: Bakanlık tarafından belirlenen standartlara ve kurallara uygun, güvenli elektronik imza ile elektronik ortamda oluşturulan ve muhataba yine elektronik ortamda iletilen banka teminat mektubunu ve kefalet senedini, e-Teminat Mektubu Formatı: İlgili mevzuatına göre düzenlenmiş teminat mektuplarının, Bakanlık tarafından evrensel iş dili esas alınarak belirlenen standartlara uygun elektronik ortamda oluşturulan teminat mektubu formatını, e-Teminat Mektubu Platformu (ETMP): KKB tarafından işletilen ve bu Tebliğ kapsamında belirlenen standartlara uygun şekilde e-Teminat Mektubuna ilişkin tüm mesaj, işlem ve talimatların ilgili birimlere iletildiği elektronik platformu, e-Teminat Mektubu SBR Aktarım Platformları (TMAP): ETMP, TAKASBANK, SBM veya Bakanlıkça uygun görülen kuruluşlar tarafından tek başına ya da birbiri ile entegre şekilde işletilen ve bu Tebliğ kapsamında belirlenen standartlara uygun şekilde SBR üzerinden e-Teminat Mektubuna ilişkin tüm mesaj, işlem ve talimatların ilgili birimlere iletildiği elektronik platformları, e-Teminat Uygulaması: BKMYBS kapsamında Bakanlıkça e-Teminat Mektubuna ilişkin mali süreçlerin yönetildiği uygulamayı, KKB: KKB Kredi Kayıt Bürosu A.Ş.’yi, Lehtar: Lehine teminat mektubu düzenlenen tarafı, Muhasebe birimi: Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerine ait, gelirlerin ve alacakların tahsili, giderlerin ve borçların hak sahiplerine ödenmesi, para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetlerin alınması, saklanması, ilgililere verilmesi, gönderilmesi ve diğer tüm mali işlemlerin kayıtlarının yapılması ve raporlanmasına ilişkin muhasebe hizmetlerinin yapıldığı birimi, Muhatap: Kendisine hitaben teminat mektubu düzenlenen kamu idaresini, SBM: Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezini, SBR: Standart Belge ve Raporlamayı, Sigorta şirketi: Kefalet senedini düzenleyen Türkiye’de kurulmuş sigorta şirketi ile yurt dışında kurulmuş sigorta şirketinin Türkiye’deki teşkilatını, TAKASBANK: İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş.’yi, ifade eder.
e-Teminat Mektubu; e-Teminat Mektubu, kağıt ortamında düzenlenen teminat mektubu ile aynı hukuki niteliği haizdir. Teminat mektuplarının elektronik belge olarak oluşturulması ve iletilmesinde uyulması gereken e-Teminat Mektubu Formatı ve standartları ile uygulamaya ilişkin diğer hususlar Bakanlıkça duyurulur.
e-Teminat Mektubunun düzenlenmesi, doğrulanması ve iletilmesi işlemleri; Bu Tebliğ kapsamındaki e-Teminat Mektubu, ilgili mevzuatındaki hükümlere göre belirlenen usul ve esaslara uygun olarak bankalar veya sigorta şirketlerince kendi sistemlerinde oluşturulur. Banka düzenlemiş olduğu e-Teminat Mektubunu ETMP aracılığıyla e-Teminat Uygulamasına iletir. Sigorta şirketi düzenlemiş olduğu elektronik kefalet senedini TMAP aracılığıyla e-Teminat Uygulamasına iletir. e-Teminat Mektubunun doğrulanması ve muhatabına iletilmesi işlemlerinin Bakanlık tarafından oluşturulan TMAP üzerinden gerçekleştirilmesi zorunludur. Belirlenen usul ve esaslar ile söz konusu format ve standartlara uygun olarak düzenlenmeyen, düzenlense dahi TMAP ile gönderilmeyen veya alınmayan herhangi bir elektronik belge, bu Tebliğ kapsamında e-Teminat Mektubu olarak kabul edilemez.
e-Teminat Mektubunun muhafaza işlemleri; e-Teminat Mektupları, e-Teminat Uygulamasında elektronik ortamda muhafaza edilir. e-Teminat Mektuplarının e-Teminat Uygulamasında muhafaza edilmesi ilgililerin kendi mevzuatlarından doğan muhafaza ile ilgili yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz. e-Teminat Mektubunun kağıt ortamında muhafazası herhangi bir hüküm ifade etmez.
e-Teminat Mektubunun iade, tazmin ve vade güncelleme işlemleri; İade, tazmin ve vade güncelleme işlemleri TMAP aracılığıyla gerçekleştirilir. İlgili kamu idaresi tazmin talebini e-Teminat Mektubunu düzenleyen bankaya veya sigorta şirketine TMAP aracılığıyla iletir. Banka veya sigorta şirketi, ilgili kamu idaresinin tazmin talebi üzerine e-Teminat Mektubu tutarını ilgili kamu idaresine hizmet veren muhasebe biriminin banka hesabına aktarır.
Sorumluluklar; e-Teminat Mektubunun düzenlenmesi ve geçerliliği hususunda banka veya sigorta şirketi sorumludur. Düzenlenen e-Teminat Mektubunun içeriğinin değiştirilmeksizin TMAP üzerinden e-Teminat Uygulamasına aktarılmasından, TAKASBANK, KKB, SBM, TMAP işleten kuruluşlar ile banka veya sigorta şirketi birlikte yürüttükleri aktarım süreçleri bakımından müştereken ve müteselsilen sorumludur.
Uygulamanın yürütülmesi; Bu Tebliğ kapsamında e-Teminat Mektubuna ilişkin uygulama, kullanıcı rol ve yetkileri ile diğer hususlar Bakanlıkça çıkarılacak teknik ve uygulama kılavuzlarında belirtilir. Bu Tebliğ kapsamında e-Teminat Mektubu düzenlemek isteyen bankalar ve sigorta şirketleri, Bakanlık tarafından sunulan SBR servislerini TAKASBANK, KKB, SBM ve/veya Bakanlıkça uygun görülen diğer platformlar aracılığı ile kullanır.
İşlemlerin elektronik ortamda gerçekleştirilememesi; Bilişim sistemlerinden veya bu sistemlerin mücbir nedenlerle çalışamamasından kaynaklanan e-Teminat Mektubunun oluşturulamaması, doğrulanamaması ve iletilememesi durumu, tarafların ilgili mevzuattan kaynaklanan sorumluluklarına engel teşkil etmez. Bu durumda, teminat mektubunun kağıt ortamında oluşturulması sağlanır.
