Uzm. Dr. Sinan İBİŞ
Dünyada 2017 yılı itibariyle 60 yaş ve üstü 962 milyon kişi yaşıyor. Bu rakamın 2050’de yaklaşık 2,1 milyara ulaşması öngörülüyor. Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal İşler Departmanı (UNDESA) verilerine göre, 2017 itibarıyla 60 yaş ve üstü 962 milyon kişi, küresel nüfusun yaklaşık %13 ‘ünü oluşturdu. 60 yaş ve üstü küresel nüfus, 1980 ’de 382 milyondu. Bu sayı, 2017’de iki kattan fazla artarak 962 milyona yükseldi. Bu kişilerin üçte ikisinden fazlasının gelişmekte olan bölgelerde yaşadığı belirtiliyor. 2017 ‘de her 8 kişiden biri 60 yaş ve üstüyken 2020 ‘de her 5 kişiden birinin 60 yaş ve üstü olması bekleniyor.
Yaşlı nüfusun, gelişmiş ülkelerde daha fazla olmak üzere tüm dünyada artmasına, doğurganlıktaki düşüş, tıptaki ilerlemeler ve demografik geçişi karakterize eden hayatta kalmadaki iyileşme gibi etkenler neden oluyor. Yaşlı nüfusun üçte ikisi, gelişmekte olan ülkelerde yaşıyor ve sayıları gelişmiş ülkelerdekine oranla daha hızlı büyüyor. 2050’ye gelindiğinde, dünyadaki yaklaşık her 10 yaşlı kişiden 8’inin gelişmekte olan ülkelerde yaşaması bekleniyor. 2017 ile 2050 arasında, gelişmekte olan bölgelerde 60 yaş ve üstü kişilerin sayısının, iki kattan fazla artarak 652 milyondan 1,7 milyara çıkması bekleniyor.
Yaşlı nüfusun artması bugün ve gelecekte yaşlı bakımı ihtiyacının artmakta olduğunu gösteriyor. Pazar araştırmalarına göre tüm endüstrinin sadece bir parçası olan küresel evde bakım sektörünün 2014‘teki 180 milyar dolarlık kazanımları 2020’de 300 milyar dolarlık pazar ekonomisine ulaşacak.
Endüstrinin Arka Planı…
1960 ve 1970‘lerde gelişmiş ülkelerdeki hükümet desteği ile ivme kazanan bir endüstri olarak yaşlı bakımı, beklenen yaşam süresinin artmasıyla artan bakıma ihtiyaç duyan yaşlı insan sayısı ile gelişmeye devam etmiştir. Gelişmiş ekonomiler yaşlılarının büyük bölümünü evde bakım için her yıl artırılarak ayrılan federal bütçeler ile desteklemektedir. Yaşlı bakım endüstrisindeki diğer kalan kısımlar ise özel sigorta ve yerel yönetimlerce ödenen bedeller ve cepten yapılan harcamalar ile desteklenmektedir.
Gelişmiş ülkelerde yaşlı bakım uzmanlarının çoğunluğu önceki on yıllara göre gerçekleştirdikleri hizmetlerde gelişen ekonomik kazanımların olduğunun farkındadırlar. Yaşlı bakım endüstrisi geçtiğimiz sene toplam olarak 1,4 milyon kişiyi istihdam etti. Endüstrideki gelirin çoğu kamu destekleri ve özel sigortalardan geldiğinden bunların tamamı endüstri içindeki fiyatları belirliyor ve hizmet sağlayıcılar arasındaki rekabet fiyat üzerinden değil ün, isim tanınırlığı, hizmetin kalitesi, hizmetin çeşitliliği, hizmetin şeffaflığı, medikal profesyonellik gibi unsurlarca belirleniyor.
Karşılanamayan Kalifiye Çalışan İhtiyacı…
İşletmecilerin endüstride karşılaştıkları muhtemel zorluklar, kayıtlı kalifiye hemşire ve evde bakım yardımcıları bulmak. Evde bakım firmalarının sayısı arttıkça kalifiye personele talep de yükseliyor. 1989 ve 2004 arasında evde bakım sektöründe çalışan sayısı 3 katına çıkmıştır. Bu gelişen işgücü talebi hizmet ihtiyacını karşılamak için hala yeterli değildir ve aradaki makas her geçen gün daha da açılmakta ve daha da kötüye gitmektedir. Bu çalışanların hızlı emekliliği de ihtiyacın yeterli sayıda ve yeterli kalitede sunulamamasında önemli etkenlerden bir tanesidir.
ABD‘de Evde Bakım Hizmeti…
Sosyal hizmet gelişimini üst seviyelere taşımış ülkelerde evde bakım hizmeti, yaşlı bakım endüstrisindeki birincil franchising fırsatıdır. Evde bakım hizmetleri tıbbi ve tıbbi olmayan bakımı veya bunların bir birleşimini kapsayabilir.
Tıbbi bakım hastalar için çeşitli medikal hizmet sağlar, bunlardan en yaygın olanları özel hemşire, antibiyotiklerin uygulanması ve rehabilitasyonda refakat vs. Büyük bir franchising sisteminin bir parçası olmanın en önemli avantajı birikmiş deneyimlerdir. Bir avantajı da küçük işletmeler için var olmayan, bazı artan pazarlama seviyelerine erişim sağlamasıdır, yaşlı bakımı alanında isim tanınırlığı da özellikle önemlidir.
ABD’de 2011’de 4.7 milyondan fazla insan evde bakım hizmetinin bir türünden faydalandı. Kalp hastalıkları, diyabet ve serebrovasküler hastalık evde bakıma ihtiyaç duyan en yaygın rahatsızlıklar. Evde hastaların neredeyse %70 ’ini 65 ve daha üstü yaştakiler oluşturuyor. Bu bakım hizmetlerinde medikal bakım ve medikal bakım olmayan bakım hizmetleri için franchisse zincir şirketlerin hizmet talepleri hızla yükseliyor.
Tıbbi Olmayan Yardımlar Şunları İçeriyor…
Yaşlılara günlük ev işlerini desteklemek, yemek hazırlamak, ilaçlarını almalarına ve yıkanmalarına yardım etmek, sosyal katılımlarını sağlamak, günlük egzersizlerini yaptırmak, genel olarak refakat etmek konularında yardım etmek. Yaşlandıkça, tıbbi olmayan yardım genelde kendi kendine yetebilmek veya aile bakımı ile ciddi tıbbi bakım arasındaki bir basamaktır.
Huzur evi veya evde bakım hizmetlerine göre ailenin genç üyelerinin yaşlılarıyla ilgilenmesi günümüzde çok daha yaygın olsa da, nüfus yaşlandıkça bu çok daha zor olacak ve genç aile üyeleri üzerindeki yük çok daha zahmetli hale gelecektir. Amerika’da 1990 ’da her ailenin yaşlı üyesinin bakım gereksinimi için 11 muhtemel bakım uzmanı vardı. Fakat 2050’de bu oranın 1’e 4’e düşmesi bekleniyor. 2063’de, Amerikalıların %23’ü 50 yaşın üstündeki birini destekliyor olacak. Bu trend huzurevleri ve hastanelerin evde bakıma göre yüksek masrafları evde bakım endüstrisinin yıldızının parlamasına neden olmaktadır.
Evde Bakım, Fiyatı Makul Olmanın Yanında Yaşlılar İçin Daha Az Stresli ve Uygun Olabilir…
Yakın zamanda gerçekleştirilen bir araştırmalara göre yaşlıların %90’ı fiziksel olarak mümkün olduğu sürece evlerinde kalmak istediklerini belirttiler ve evde bakım hizmetleri uzaktan bakım destek teknolojilerindeki gelişmeler ve bu teknolojilerin kullanımındaki yaygınlaşma ile bu her geçen gün daha fazla tercih edilebilir olacak. Diğer yandan hastane veya huzurevinde kalması gereken yaşlılar tanıdık bir ortam olan evlerinde kalabilecek.
Hızla artan yaşlı nüfusu ile birlikte, filizlenmekte olan yaşlı bakım endüstrisinin bir parçası olmak için şu an tüm fırsatlar değerlendirilmeyi bekliyor.