08.01.2025 tarihli Resmi Gazetede Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının yetki ve sorumluluğunda bulunan teknik düzenlemeler kapsamında faaliyet gösterecek onaylanmış kuruluşlar ve teknik servislerin başvurularının değerlendirilmesi, görevlendirilmesi, izlenmesi ve denetlenmesi ile uygunluk değerlendirme süreçlerinde yer alan tarafların yükümlülükleri, idari tedbir ve yaptırım kararlarının uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlenmesi amacıyla “ONAYLANMIŞ KURULUŞLAR VE TEKNİK SERVİSLER TEBLİĞİ (SGM: 2024/12)” yayımlanmış ve aynı gün yürürlüğe girmiştir. Tebliğin önemli kısımları aşağıda özetlenmiştir;
Önemli Tanımlar;
c) BM/AEK: Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonunu, g) Komisyon: Avrupa Komisyonunu, ğ) Kuruluş: İlgisine göre teknik servisi, onaylanmış kuruluşu ya da uygunluk değerlendirme kuruluşunu, h) LABS: Bakanlık laboratuvar ve araştırma alt yapısı bilgi sistemini, ı) Muayene kuruluşu: TS EN ISO/IEC 17020 standardında tanımlı muayene kuruluşu olma şartlarını karşılayarak ürünlerin periyodik kontrolleri kapsamında TÜRKAK tarafından akredite edilen ve Bakanlık tarafından yetkilendirilen, Türkiye’de yerleşik özel kuruluş veya kamu kuruluşu niteliğindeki uygunluk değerlendirme kuruluşunu, i) ONTEK: Bu Tebliğ kapsamındaki iş ve işlemlerin gerçekleştirilmesine, verilerin toplanmasına ve izlenmesine yönelik olarak Bakanlıkça oluşturulan dijital sistemi,
Kuruluşun başlıca yükümlülükleri
Bu Tebliğ kapsamındaki tüm iş ve işlemleri aksi belirtilmedikçe, ONTEK üzerinden yürütmek, Mesleki sorumluluk sigortasını yaptırmak ve görevlendirme süresi boyunca sürekliliğini sağlamak, Uygunluk değerlendirme faaliyetlerine ilişkin düzenlenen belge ve raporları, ONTEK’e yüklemek ve bunları ilgili teknik düzenlemesinde belirtilen süre boyunca, sürenin belirtilmediği durumlarda ise bu belge ve raporların düzenlendiği tarihten itibaren en az on yıl süreyle saklamak, Teknik personele ilişkin güncel bilgi ve belgeleri ONTEK’e yüklemek, Reddedilen veya geri çekilen uygunluk değerlendirme işlemine ilişkin bilgileri ONTEK üzerinden Bakanlığa iletmektir.
Başvuru
Başvuruda aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler Bakanlığa sunulur. Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi sureti veya kuruluşuna dair kanun veya resmî karar, Kuruluşun bağlı bulunduğu vergi dairesi ve vergi kimlik numarası, Mesleki sorumluluk sigortası poliçesi, Kuruluşun, kendi bünyesinde yer alan yetki ve sorumlulukları belirlenmiş olan birim ve birim yetkililerini gösteren ayrıntılı organizasyon şeması, Gizlilik, tarafsızlık, bağımsızlık ve sorumluluk taahhütnamesi, Görevlendirme talep edilen ilgili teknik düzenlemenin adı ve numarası, modüller veya kategoriler ve varsa kapsadığı ürün grupları, Teknik personele ilişkin bilgi ve belgeler, Akreditasyon sertifikasının/sertifikalarının tüm sayfalarının Türkçe ve İngilizce suretleri, Kuruluşun Kayıtlı Elektronik Posta adresi, Kuruluşun, başvuruya esas ilgili teknik düzenleme kapsamında TÜRKAK’tan akredite olması gerekir.
Değerlendirme
Eksik veya hatalı belge ya da yanlış bilgi tespit edilmesi hâlinde kuruluşa bu eksikliklerin giderilmesi için yirmi iş günü süre verilir. Bu sürenin sonuna kadar istenen düzeltmenin yapılmaması durumunda başvuru, en az altı ay süreyle değerlendirmeye alınmamak üzere iade edilir. Değerlendirmede tespit edilen eksiklikler tutanakla kayıt altına alınır. Kayıt altına alınan eksikliklere yönelik düzeltici faaliyetler yirmi iş günü içerisinde kuruluş tarafından ONTEK’e yüklenir. Düzeltici faaliyetlerin süresi içerisinde tamamlanmaması halinde başvuru Bakanlık tarafından reddedilir.
Görevlendirme
Değerlendirme sonucunda başvurusu uygun bulunan kuruluşun; a) Onaylanmış kuruluş ise bildirim formu ve geçerli akreditasyon sertifikası Komisyona iletilmek üzere Ticaret Bakanlığına, b) Teknik servis ise BM/AEK kapsamındaki görevlendirme bilgileri BM/AEK’ye iletilmek üzere Dışişleri Bakanlığına bildirilir. Görevlendirme, onaylanmış kuruluş için bildirimin Avrupa Birliği Yeni Yaklaşım Onaylanmış Kuruluşlar Bilgi Sisteminde ve teknik servisler için ise ONTEK’te yayımlanmasıyla başlar. Görevlendirme süresi içerisinde geçerli akreditasyon sertifikası sunamayan kuruluşun; a) Onaylanmış kuruluşlar için mevcut akreditasyon süresinin sona erme tarihinden itibaren bildirimin Avrupa Birliği Yeni Yaklaşım Onaylanmış Kuruluşlar Bilgi Sisteminde yayımlanmasına, b) Teknik servislerde ise mevcut akreditasyon süresinin sona erme tarihinden itibaren güncel akreditasyon sertifikasının ONTEK’e yüklenmesine kadar görevlendirmesi askıya alınır.
Kuruluşlarda çalışacak Personel ile ilgili şartlar
Kuruluş, en az biri teknik düzenleme sorumlusu olmak üzere asgari beş teknik personeli tam zamanlı olarak istihdam eder. Kuruluş, görevlendirildiği her bir teknik düzenleme için yapacağı belgelendirme veya raporlama faaliyetlerinde, biri teknik düzenleme sorumlusu olmak üzere en az iki teknik personeli görevlendirir. Kuruluş, bir teknik personeli birden fazla teknik düzenleme kapsamında görevlendirebilir. Teknik personel, bir belgelendirme veya raporlama faaliyetinde hem teknik düzenleme sorumlusu hem teknik uzman olarak görevlendirilemez.
Teknik personel olarak görevlendirilecek kişilerde aşağıda belirtilen şartlar aranır: a) Üniversitelerin mühendislik bölümlerinden, teknoloji fakültelerinden veya teknik eğitim fakültelerinden lisans düzeyinde alınmış mezuniyet belgesine ya da bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen bir belgeye sahip olmak. b) Teknik uzman için ilgili teknik düzenleme kapsamında uygunluk değerlendirme faaliyetlerinde en az bir yıllık tecrübeye sahip olmak veya en az iki yıllık sektörel tecrübeye sahip olmak. c) Teknik düzenleme sorumlusu için ilgili teknik düzenleme kapsamında asgari bir yılı uygunluk değerlendirme faaliyetlerinde çalışmış olmak üzere en az üç yıllık sektörel tecrübeye sahip olmak veya en az iki yıl teknik uzman olarak çalışmış olmak.
Bu maddede belirtilen asgari teknik personel sayısını sağlamayan kuruluşun, personelin işten ayrıldığı tarihten itibaren otuz iş günü içinde bu eksikliği gidermesi gerekir. Bu sürede teknik personel şartını yerine getirmeyen kuruluşun faaliyeti ONTEK üzerinden otuz iş günü süreyle durdurulur ve bu sürede de asgari personel şartı sağlanmazsa kuruluşun görevlendirmesi iptal edilir. Kuruluş, gerçekleştireceği uygunluk değerlendirme faaliyetlerinde sözleşmeli olarak dış kaynaklı teknik uzman kullanabilir.
Mesleki sorumluluk sigortası ile ilgili şartlar
Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri haricindeki kuruluşlar, asgari teminat miktarı üç milyon TL olan mesleki sorumluluk sigortasını yaptırır ve görevlendirme süresi boyunca sigortanın sürekliliğini sağlar. Söz konusu tutar her yıl, bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Kanunun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılır. Teknik personelin mesleki hatasından veya yanlış uygulamalarından oluşabilecek hasarların tazmini, teminat kapsamı ve limiti dahilinde mesleki sorumluluk sigortasından karşılanır. Hasarların tazmininin bu sigorta tarafından karşılanmaması durumunda, her türlü sorumluluk kuruluşa aittir. Mesleki sorumluluk sigortası, asgari şartlarda Türkiye ve AB üye ülkelerini kapsamak zorundadır. Görevlendirme süresi içinde, mesleki sorumluluk sigortasının sürekliliğini yitirmesi durumunda veya ONTEK’te güncel sigorta poliçesinin bulunmaması durumunda kuruluş faaliyetleri ONTEK üzerinden yirmi iş günü süreyle durdurulur. Bu sürede güncel mesleki sorumluluk sigorta poliçesinin ONTEK’e yüklenmemesi halinde kuruluşun görevlendirmesi iptal edilir.
Yüklenici görevlendirmesi ile ilgili şartlar
Kuruluşun hizmet alacağı yüklenici laboratuvarın TS EN ISO/IEC 17025, muayene kuruluşunun TS EN ISO/IEC 17020 standardına göre akredite olması gerekir. Kuruluşun hizmet alacağı kişiler TS EN ISO/IEC 17024 standardına göre akredite edilmiş uygunluk değerlendirme kuruluşlarından ilgili kapsamda alınmış geçerli belgeye sahip olmalıdır. Kuruluş, akredite olmuş yüklenici bulunamaması durumunda hizmet alacağı yüklenicinin ilgili standarda veya standartlara uygunluğunu doğrular ve doğrulama işlemine ilişkin kayıtları ONTEK’e yükler. Uygunluk değerlendirme kapsamında faaliyet gösteren laboratuvarların LABS’ta kayıtlı olmaları zorunludur.
Denetim
Kuruluş, görevlendirmesinde esas alınan gereklilikleri sürdürüp sürdürmediğine ve performans değerlendirmesi sonucunda belirlenen eksiklik veya yetersizliklere ilişkin Bakanlık tarafından yılda en az bir defa denetlenir. Denetimde tespit edilen eksiklikler veya yetersizlikler, Bakanlık ve kuruluş yetkilileri tarafından kayıt altına alınır ve Bakanlık tarafından ONTEK’e yüklenir. Kuruluş yirmi iş günü içerisinde tespit edilen eksiklikleri tamamlamazsa faaliyetleri ONTEK üzerinden yirmi iş günü süreyle durdurulur. Bu sürede eksiklikleri tamamlanmayan kuruluşun görevlendirmesi iptal edilir. Bakanlık, kuruluşun gerçekleştirdiği uygunluk değerlendirme faaliyetine gözlemci olarak eşlik edebilir.
Yürürlükten kaldırılan tebliğler ve Geçiş hükümleri
Onaylanmış Kuruluşların Görevlendirilmesi, İzlenmesi ve Denetlenmesinde Esas Alınacak Temel Kriterler Tebliği (SVGM: 2019/7) ile Teknik Servislere Dair Tebliğ (Tebliğ No: SGM 2016/17) yürürlükten kaldırılmıştır. Bu Tebliğin yürürlük tarihinden önce ONTEK’te tanımlı olan teknik personel için tebliğde belirtilen hükümler aranmaz. Bu Tebliğin yürürlük tarihinden önce ONTEK’te yer alan yüklenici laboratuvarlar için 1/7/2025 tarihine kadar tebliğde belirtilen hükümler aranmaz. Bu Tebliğin yürürlük tarihinden önce görevlendirilmiş kuruluşlar için görevlendirmede esas alınan teknik personel sayısı ve mesleki sorumluluk sigortası hükümleri 1/7/2025 tarihine kadar aranmaz. 1/7/2025 tarihinden sonra teknik personel sayısı ve mesleki sorumluluk sigortası hükümlerini yerine getirmeyen kuruluşların görevlendirmeleri iptal edilir. Kuruluş, bu Tebliğin yürürlük tarihinden itibaren yirmi iş günü içerisinde Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi adresini temin eder ve Bakanlığa iletir.
