Kansuk İlaç Yönetim Kurulu Başkanı F.A. Tolga Sözen:
“Önce İnsan” sloganımızla 2023’de fark yaratmak istiyoruz
Kansuk İlaç Yönetim Kurulu Başkanı F.A. Tolga Sözen, Yönetim Kurulu Üyesi Sibel Sözen ve Genel Müdür Melih Gürsoy ile bir söyleşi gerçekleştirdik:
Sektör açısından 2022 yılını değerlendirir misiniz?
Endüstri olarak 2022 yılını oldukça zor koşullar altında geçirdik. Pandemiye bağlı tedarik zincirindeki aksamalar ve buna bağlı üretim maliyetlerindeki artışlar ciddi bir sorun teşkil etti. Ayrıca 2021 yılı sonunda yaşadığımız kur artışı, Türk Lirasının değer kaybı ve buna bağlı yüksek enflasyon maliyetler de ciddi bir artışa neden oldu. Sizin de bildiğiniz gibi ilaç sanayi euro kuru 2022 senesinde önce %37.43 ve daha sonra %25 oranında bir güncelleme 7,86 TL olarak belirlendi. Ancak halen güncel euro kurunun % 41’ne karşılık gelmekte bu da firmalara büyük bir yük getirmekte. Bu aradaki fark kapanmadığı sürece ilaç firmalarının sürekliliği hep sıkıntılı olarak devam edecektir. Endüstri yüksek enflasyon sonucu artan işgücü maliyetlerini karşılamada zorlandığı için ciddi şekilde nitelikli eleman kaybı yaşamaktadır. 2022 yılında yüksek eleman değişim hızımız ile biz de bunu çok net bir şekilde hissettik.
Kansuk firmasının yapısından bahseder misiniz?
Şu andaki yapımızı 3 ana grupta toplayabiliriz. Beşeri ürünlerimiz, çok eskiden beri devam eden ve Kansuk markası altında bilinen ve üretimleri bizim tarafımızdan yapılan ürünlerimiz, ikinci grup lisansları Alman Biotest firmasından tedarik edilen Kan ürünleri grubumuz ve Türkiye’de yalnızca bizim tarafımızdan üretilen kan torbası çeşitleri; bu grubumuz her zaman firmamızın ayrıcalıklı bölümü olmuştur. Sizin de bildiğiniz kan torbası üretimi bütün Dünya ülkelerinde hep stratejik bir üretim kolu olmuştur. Biz de bunun bilincinde olarak bu yanımızı hep önemsedik ve önceliklendirdik. Bugün ülkemizde Kızılay’ın ihtiyaçlarının önemli bir bölümünü karşılamaya çalışırken, aynı zamanda ihracatımızı geliştirip Dünya’da da rekabetçi olmayı önemsiyoruz, bu amaçla büyük firmalarla da işbirlikleri yapıyoruz. Tıbbi cihaz sektörü 2021 yılından beri 2024 yılında geçerli olacak yeni bir regulasyona geçmek için hummalı bir çalışma içinde; MDR (Medical Device Regulation) olarak adlandırdığımız bu yeni statü için biz de, danışmanlık da alarak, yoğun bir çalışma içerisindeyiz. Bu konu tamamen önceliğimizi almış vaziyette ve bu geçişin bize zaman içerisinde büyük fırsat sağlayacağını düşünmekteyiz. Ayrıca bu konuda sektörle beraber davranarak Türkiye’nin bir an önce MDR’a geçmesi için her türlü işbirliği içerisinde bulunmaktayız.
Yakın gelecek hedefleriniz nelerdir?
2019 yılında fabrikamızı yeni lokasyonuna taşıdıktan sonra ve ikinci jenerasyon olarak işbaşına geçtikten sonra gap analizi yaptık ve organizasyonumuzda yetkin ve tecrübeli müdür kadrosunda eksikler olduğunu belirledik. Bu yönde çalışmalar yaparak departmanlarımızın başına sektörde deneyimleri yüksek ve katma değer yaratacak yeni çalışanları bünyemize kattık. 2021 yılının başında da Genel müdürümüz bize katıldı. 2022 yılında çalışmaya başladığımız bir danışmanlık firması ile 2023 yılında da devam ederek yönetici kadromuzu ve kilit çalışanlarımızı geliştirmek için yoğun bir program içinde olacağız. Gördüğünüz gibi birinci hedefimiz “önce insan” diyerek çalışanımıza yatırım yapmak. İkinci hedefimiz ise, firmamızın en yüksek know-how’a sahip olduğu kan torbası alanında otomasyona geçerek, olabildiğince insan faktörünü elemine edip kalitemizi daha da artırmak. Ayrıca kan torbaları içinde pıhtılaşmayı engelleyen solüsyonları ve bazı komponentleri üreterek maliyetlerimizi düşürmek ve tüm dünyada rekabetçi olmak. Üçüncü hedefimiz katıldığımız çeşitli teşvik programları ile AR-GE ve kalite departmanlarımıza yatırım yaparak kalite süreçlerimizi geliştirerek, üretim sürelerimizi kısaltmak ve müşteri memnuniyeti konusunda katma değer yaratmak.
KANSUK İLAÇ GENEL MÜDÜRÜ MELİH GÜRSOY
2022 yılı satış açısından nasıl geçti?
Tolga Bey’in de bahsettiği gibi şirket satış yapımız üç önemli gruptan oluşmaktadır. Beşeri ürünler grubu hemen hemen Türkiye’de Kansuk markası ile özdeşleşmiş ve sağlık çalışanları ve hastalarımız tarafından senelerdir güvenle kullanılan ürünlerimizden oluşmaktadır. Özellikle fabrikanın taşınması esnasında yaşanan stok dışı kalınmasından dolayı belli bir satış kaybı oluşmuştu. 2022 senesinde öncelikle uzun zamandır eksik olan medikal ve pazarlama departmanlarımıza yaptığımız eleman alımlarımız ile hem saha çalışanlarımızın eğitimlerini gerek medikal olarak gerekse satış etkinliği açısından tamamladık ve aynı zamanda belirlediğimiz yeni pazarlama stratejilerimiz ile, özellikle belli ürünlerimizde yukarıya doğru bir trend yakaladık. Bu artışımızdaki en önemli faktörlerden bir tanesi de müşteri ilişki yönetim (CRM) sistemimizi baştan sona yeniden gözden geçirip arkadaşlarımızın doktor listelerini ve ziyaret planlarını yeniden belirlememizde etkili oldu.
İkinci grubumuz Kan ürünleri grubu uzun zamandır Alman firması Biotest’in ürünlerini Türkiye’de pazarlamaktadır. Bu grupta özellikle Karaciğer Transplantasyonunda kullanılan Hepatect, yoğun bakımda kullanılan Pentaglobulin ve bir IVIG (intravenöz immunglobulin ) olan İmmutect adlı ürünlerimizi türk tıbbına sunmaktayız. Ürünlerinden yapısından da anlayacağınız gibi tüm ürünlerimiz hayat kurtarıcı ürünlerdir. Bu grubumuzun yaşadığı en büyük zorluk pandemi dolayısıyla dünya’daki plazma miktarındaki azalmaya bağlı olarak, yeterli ürünün alınamaması ve maliyetlerin devamlı olarak artmasıdır. Bu konuda çok deneyimli olan saha teşkilatımız, müşteri ilişkileri ve zaman yönetimi açısından çok effektif çalışarak tüm seneyi çok iyi yönetmiştir.
Bir diğer grubumuz Kan torbası grubu ise özellikle sene içerisinde geliştirdiği yeni ihracat ülkeleri ile sene başı beklentimizin üstüne belirli bir artış getirdiler. Bu grubumuzun en önemli handikapı Tolga Bey’in de bahsettiği pandemiye bağlı lojistik problemi idi. Özellikle setlerimizin bazılarında kullandığımız ve yurtdışından getirdiğimiz komponentlerimiz ile ilgili sıkıntı yaşadık. Satın alma departmanımız paydaşlarımız ile çok sıkı bir takip sonucunda tüm taahhütlerimizi zamanında yerine getirmemizi sağladı.
Yakın gelecek beklentileriniz nelerdir?
2023 yılının da 2022 gibi kolay olmayacağını bekliyoruz. Ancak bizi heyecanlandıran ve geleceğe umutla baktıran 2022 yılında aldığımız üç adet yeni kan ürünü ruhsatımız var ve bu ürünlerin geri ödemeye girerek ciromuza katkı sağlamasını bekliyoruz. Ancak buradaki kaygımız Sosyal Güvenlik Kurumumuzun geri ödeme sistemindeki bakış açısının ilacı bir kamu maliyet kalemi olarak değerlendirmesidir. Beşeri ürünlerde amacımız 2022’de büyüdüğümüz ürünler dışındaki ürünlerimizi geliştirmek. İş geliştirme tarafımıza ağırlık vererek portföyümüze yeni ürünler katmayı ve ayrıca senelerdir Kansuk markası ile tanınan bazı ürünlerimizi yeniden canlandırmayı planlamaktayız. Kan torbasında yukarıda bahsettiğimiz MDR statüsünde hızlı bir yol almak en önemli hedefimiz. Bizi rekabetçi bir hale getireceğine ve gelecek yıllarda ihracatımızı ciddi anlamda artıracağımıza inanıyoruz. Ayrıca Tolga Bey’in yukarıda bahsettiği yeni ürünler (özellikle solüsyonlar) ile de kendimize yeni pazarlar yaratma hedefindeyiz.
YÖNETİM KURULU ÜYESİ SİBEL SÖZEN
Kansuk İlaç’da kurumsallaşmaya yönelik yapılan çalışmalar nelerdir?
Öncelikle Kansuk olarak kurumsal yönetime çok önem verdiğimizi ve bu anlamda da bir dönüşüm geçirdiğimizi söyleyebilirim. Bu alanda danışmanlık firmaları ile ortak çalışmalarımız devam etmektedir. Özellikle insan kaynakları yapılandırılması ve personel verimliliğini arttırmak için objektif performansa dayalı prim sisteminin kurulmasına yönelik çalışmalar içindeyiz.
2023 yılında hayata geçirmeyi planladığımız diğer bir projemiz enerji verimliliği ve sürdürülebilirlik yönündeki çalışmalardır. Enerji maliyetlerindeki anormal artış ve bunun ortaya çıkardığı ekonomik sorunlar üretim şirketlerini zorlamaktadır. Ayrıca yakın bir zamanda yürürlüğe girecek olan Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı, ihracatımızı olumsuz yönde etkileme riski vardır. Biz de bundan yola çıkarak çözüm ortaklarımız ile birlikte, enerji tasarrufu, verimliliği ve sürdürülebilirlik konusunda birtakım projeleri sürdürüyoruz.
Kansuk İlaç dijital dönüşüm ile ilgili neler yapıyor?
Kansuk sektörde çok eski ve köklü bir firmadır, ancak sürekli inovasyon yaparak bugüne kadar çağa ayak uydurmuş ve onlarca kriz atlatmasına rağmen ayakta kalmıştır. Sadece üretimde değil süreç yönetiminde de inovatif yaklaşımlar içerisindeyiz. İnsan kaynakları, personel, finans ve idari işlerde de en yeni ve güncel programları kullanmaktayız. Buna paralel olarak dijital dönüşüm için yine bir danışmanlık firması ile birlikte hareket etmekteyiz. Dijital olgunluk seviyesi ölçümleri yaparak firmanın ihtiyaçlarını tespit ettik, çalışma gruplarını oluşturduk, hedeflerimizi tespit ettik. Medikal cihaz üretimi ile ilgili, ihracat pazarlarına yönelik olan birçok projemizi de 2023 yılında hayata geçirebilmek için çalışmalarımıza devam ediyoruz.
Finansman yapınız ile ilgili neler söylersiniz?
Kansuk olarak en güçlü yönlerimizden biri de finansman yapımızdır. Finansal açıdan özellikle ithalat bağımlısı bir sektörde olduğumuz için kur riskini kontrol altında tutmak zorundayız. Türev araçlar yoluyla bu riskleri hedge etmekteyiz. Bu sayede satış hacmimiz sürekli artmakta buna mukabil kârlılık seviyemiz de korunmaktadır. Bankalar nezdindeki kredibilitemiz her yıl katlanarak artmaktadır. Mali tablolarımız bağımsız bir denetim firması tarafından her yıl düzenli olarak denetlenmekte ve UFRS raporumuz hazırlanmaktadır.
FATİH YILMAZ – AR-GE VE KALİTE KONTROL MÜDÜRÜ
Kansuk İlaç, uzun yıllar müşteri gereksinimlerini karşılamak amacıyla kan torbası geliştirme ve tasarım alanında yoğun bir çalışma içinde olmuştur. Özellikle yeni Tıbbi Cihaz Regülasyonu (MDR) kapsamında AR-GE yatırımlarına ağırlık vermiştir. Firmamız, yüksek bilgi ve tecrübeye sahip olan AR-GE ekibi ve dışarıdan aldığı danışmanlık hizmetleri ile ürün geliştirmeye yönelik çeşitli projeler yürütmektedir. İmalatını yaptığımız kan torbası ürünleri Türkiye’de sadece Kansuk İlaç tarafından üretilmektedir. Tıbbi cihaz sektöründe güvenli üretim teknolojilerinin geliştirilmesi için tüm imkânlarımızla AR-GE çalışmalarımıza hız vermiş bulunmaktayız. AR-GE alanındaki yatırımlar firmamızın gelişim sürecinde ve bugün geldiği noktada etkin rol almıştır. Müşterilerimizin ihtiyaçlarına en uygun şekilde cevap vermekle yetinmeyip, ürün gamını genişletecek yüksek kaliteli teknolojik gelişmelere göre çalışmalar yapılmaktadır.
NURDAN HOCAOĞLU – KANSUK İLAÇ RUHSATLANDIRMA MÜDÜRÜ
Kansuk İlaç Ruhsatlandırma Departmanı, departman yöneticisi dahil toplam 5 kişilik bir ekipten oluşmaktadır. Ekip, portfolyoda yer alan yerli ve ithal tıbbi cihazlar, yerli beşeri tıbbi ürünler, ithal kan ürünlerinin ruhsatlandırma, farmakovijilans ve pazara erişim faaliyetlerini yürütmektedir. Temel misyonu, mevcut ürünlerin ruhsat geçerlilik ve pazara erişimlerinin optimum koşullarda sürdürülmesini, yeni ürünlerin ve yeni kullanım alanlarının optimum sürelerde portfolyoya eklenmesini sağlamaktır. Bu kapsamda şu an başlıca önceliğimiz Tıbbi Cihaz Yönetmeliği/Medical Device Regulation (MDR) geçiş sürecinin etkin yönetimidir. Kansuk, MDR’ın 26 Mayıs 2021 itibariyle yürürlüğe giren gerekliliklerine (satış sonrası gözetim, vijilans, eudamed kayıtları) uyum için ilgili ekip üyelerinin eğitimi, gerekli prosedür ve teknik dosya güncelleme çalışmalarını tamamlamıştır. MDR’a göre teknik dosya hazırlıklarımız için cihazlarımızın risk sınıflarında MDR’a göre değişiklik olup olmadığı kontrol edilmiştir ve MDR’a geçiş sürecinde ürün önceliklerimiz tespit edilmiştir. Söz konusu teknik dosya çalışmalarımız, ürün önceliklerine göre, boşluk analizi yapılarak gerçekleştirilmektedir. Hedefimiz Tıbbi Cihaz Direktifi /Medical Device Directive (MDD) kapsamındaki belge geçerlilik süresi 27 Mayıs 2024’e kadar MDR geçiş sürecini tamamlamak, Kansuk tıbbi cihazlarının yurt içi ve yurt dışı pazarlarda marka bilinirliği ve konumu daha da güçlenmiş olarak piyasaya arzına devam etmektir.
ONUR TETİK – MALİ İŞLER MÜDÜRÜ
Firma olarak çok yönlü bir teşvik yapısına sahibiz. Bünyemizde KDV İadesi, Yatırım Teşvik Belgesi ve Bakanlık tarafından açılan HAMLE Programı kapsamında TÜBİTAK başvurumuz bulunmaktadır. Bu sebeple bu süreçlerin tamamında Mali İşler Departmanı olarak finansal yükümlülük ve avantajları takip edip zamanında yerine getirmek için yoğun bir çaba içerisindeyiz. Firmamız sistem olarak SAP kullanmaktadır. 2022 yılı içinde ekip olarak SAP alanındaki dijital dönüşüm sürecini hızlandırdık. Raporlamalar, onay ve ödeme süreçlerimizi SAP üzerinden işletmeye başladık. Önümüzdeki yıl hedeflerimizde bütçe ve nakit akış süreçlerimizi de SAP’a taşıyarak raporlamak var. Amacımız kişilerden bağımsız operasyonel süreçler yaratarak şirket sürekliliğini oluşturmaktır. 2023 yılında tüm süreçlerimizi dijitale taşıyarak insan gücünden daha verimli bir şekilde faydalanmak, ayrıca Mali ve Finansal teşvikleri yakından takip ederek firmamıza katma değer yaratmak en önemli hedefimizdir. Dünya genelinde artan enerji maliyetleri sebebiyle önümdeki dönemlerde yenilenebilir enerji kaynaklarından faydalanmayı düşünüyoruz. Bu sebeple GES Projesi için fizibilite çalışmalarımız devam etmektedir. Ülkemizde yenilenebilir enerji kaynakları yatırımı için Bakanlık tarafından sağlanan hem yatırım teşvikleri, hem de bankalar aracılığı ile finansman teşvikleri de mevcut. Fizibilite çalışmamızın sonucuna göre Fabrika çatı alanımıza veya Türkiye’nin herhangi bir yerinde GES yatırımı yapmayı planlıyoruz. Böylelikle maliyetlerimizi azaltarak özellikle yurt dışı rekabet gücümüzü artırmayı hedefliyoruz. Bu durumda hali hazırda bulunan iki teşvik belgemizin yanına bir teşvik belgemiz daha eklenerek yatırımlarımıza devam edeceğiz.
SERKAN ÜNAL – PERSONEL ÖZLÜK İŞLERİ VE BORDROLAMA MÜDÜR YARDIMCISI
Özellikle 2019 senesinde şirket merkezimizi Arnavutköy’e taşıdıktan sonra bölgenin işgücü potansiyelini de dikkate alarak alımlarımızı bu bölgelere yoğunlaştırdık ve birçok yerel yönetimle koordineli olarak çalıştık. İstihdam toplantıları ile toplu alımlar gerçekleştirdik, istihdam seferberliğimize İŞKUR İşbaşı programlarını da dahil ettik. Çalışmalarımız halen sürmekle beraber 2022 yılının sonbaharında bölgedeki Mesleki Eğitim Merkezi ile yaptığımız protokol çerçevesinde nitelikli eleman sayımızı arttırarak çalışanlarımıza yatırım yapmaya ve gelişime ışık tutmaya devam ediyoruz. Özellikle kadınların çalışma hayatına dahil edilmesi toplumsal kalkınmayı sağlamada oldukça önemli bir etken olduğunun bilincindeyiz, çalışan profilimizin %60 kadınlardan oluşmaktadır. En tepeden en aşağı tüm kadrolarda istihdam ettiğimiz kadınlarımızla daha güçlü olduğumuza inanıyor, kadınlara yönelik “okulun ilk günü anne elimi bırakma, kırtasiye desteği, Anne çocuk çantası seti gibi” destek uygulamalarımızla kadın çalışanların yanında olduğumuzu vurguluyoruz.
Her pozisyonun işe alım araçları farklı olmakla birlikte, yabancı dil yeterlilik testlerimiz, üretim hattında el becerisi isteyen pozisyonlar için yetenek testlerimiz olmakla birlikte, yönetici pozisyonlarında doğru karar alımı için yaptırmış olduğumuz asessment ya da kilit pozisyonlar için profesyonel danışmanlıklar almaktayız. Şirket olarak eğitime verdiğimiz önemi her seferinde vurgulayarak hem şirket içi hem de şirket dışı eğitimleri takip ediyoruz. Tüm çalışanlarımızın yıl içerisinde almak zorunda olduğu zorunlu eğitimlerin, GMP eğitimi gibi, haricinde, kişisel gelişimlerine katkıda bulunacak dış eğitimleri ve iç eğitimleri aldırıyoruz. Ayrıca, Milli Eğitim Bakanlığı’nın başlattığı “Ustalık Telafi Programı” kapsamına girmeyen üretim işçilerinin de eğitimlerini desteklemek ve bu alanda yetişmiş lise mezunu işçiler yaratmak adına Bakanlığı ziyaret ettik. Bakanlık yetkilileri ile yapmış olduğumuz görüşmelerde sektör çalışanlarının insan ihtiyacından, sektörün özelliklerinden ve eğitimin bizim için neden önemli olduğunu vurgulamaya çalıştık. Bakanlık yetkilileri ile geçen olumlu atmosferdeki toplantımız sonucunda ortak bir paydada buluştuk ve bu konu ile ilgili ilk resmi dilekçemizi verdik.
KEMAL AKKAYA – KANSUK İLAÇ ÜRETİM MÜDÜRÜ
Sektörel liderliğimizi ve gücümüzü, kullanıcı ve hasta dostu ürünlerimizin kalitesinden alıyoruz. Gerçekleştirdiğimiz tüm üretim ve iyileştirme çalışmalarında, kaliteyi ön planda tutarak üst yönetim desteği ile birlikte ürün portföyümüzün Türkiye’de tek ve benzersiz bir şekilde piyasaya arzını sağlamaya devam ediyoruz. 2019 yılında faaliyete alınan ve son teknoloji sistemleri kullanılarak inşa edilmiş üretim tesisimizde, her biri birbirinden bağımsız bölümler olmak üzere Beşeri ürünler ile steril tıbbi ürünlerin üretimini gerçekleştirmekteyiz. Genç ve dinamik üretim kadromuz, sürekli iyileştirme, yalın üretim vb. sistemleri günlük proseslerinde aktif bir şekilde kullanarak her zaman verimli ve kaliteli ürün sunmayı kendilerine hedef edinerek çalışma hayatında olduğu kadar sosyal yaşantılarında da hayat felsefesi olarak benimsemişlerdir. Günlük çalışmalarda dijital ve yenilikçi yaklaşımlarla hareket eden çalışma arkadaşlarım, proseslerinde her zaman en iyisini uygulama eğiliminde olmuşlardır. Bu bakımdan dijital dönüşüm çalışmalarına ve robotik sistemlere yapılan yatırımlarımız artmakta ve insansız üretim hedeflerine adım adım ilerlemektedirler. Yakın gelecekte tüm kullanıcı ve hastalarımıza el değmeden üretilmiş ürünler sunmayı hedef edinmiş durumdayız.
SİBEL FİRUZAT BÜYÜKSALGIR- KALİTE GÜVENCE MÜDÜRÜ & MESUL MÜDÜR
Kansuk İlaç, 62 senedir başarıyla sektörde Tıbbi Cihaz ve Beşeri İlaç üretmektedir. Kalite odaklı üretim ve yenilikçi bakış açısı Kansuk vizyonu olmuştur. Yenilikçi bakış açılarımızdan biri olan BMS sistemi; “Bina otomasyon sistemi veya bina enerji yönetim sistemi olarak da bilinen bina yönetim sistemi, binaların havalandırma, aydınlatma, güç sistemleri, yangın sistemleri gibi mekanik ve elektrik ekipmanlarını kontrol eden ve izleyen binalara kurulan bilgisayar tabanlı bir kontrol sistemidir”, önemli bir proje olup bu proje sayesinde her türlü ekipmanın tek merkezden kontrolü, izlenmesi ve gerekli raporlamaların yapılması sağlanacaktır. Firmaların kalite dokümanlarıyla birlikte, değişiklik kayıtları, sapma yönetimi vb. ve bu süreçlerle ilgili faaliyetlerin takibi gibi birçok kalite sürecinin elektronik ortamda işletilmesi için üretilmiş olan Q-Mex Sistemine geçiş de planlanmakta olup firmanın tüm dokümantasyon sistemine ulaşılabilirliği artıracak bir fırsat olarak görmekteyiz.