Muhittin Ertuğrul ERTÜRK
Avukat / SADER Hukuk Danışmanı
07.12.2014 tarihli ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun 4’üncü ve 6’ncı maddelerinde yasaklanmış davranışlara ilişkin olarak haklarında soruşturma başlatılan teşebbüs veya teşebbüs birliklerinden, ihlalin varlığını ve kapsamını kabul edenlere, 4054 sayılı Kanunun 43’üncü maddesi uyarınca uygulanabilecek uzlaşma sürecine ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla “Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem Ve Kararlar İle Hâkim Durumun Kötüye Kullanılmasına Yönelik Soruşturmalarda Uygulanabilecek Uzlaşma Usulüne İlişkin Yönetmelik”, (Kısaca “Uzlaşma Yönetmeliği” Taslağı”) taslak olarak, Rekabet Kurumu resmi WEB sitesinde kamuoyu görüşüne açılmıştır. Bahse konu TASLAK yönetmeliğin önemli kısımları aşağıda özetlenmiştir;
Uzlaşmanın genel ilkeleri
Kurul, soruşturmaya başlanmasından sonra, soruşturma taraflarının talebi üzerine veya resen uzlaşma usulünü başlatabilir. Kurul, uzlaşma usulünün başlatılmasında, soruşturma sürecinin hızlı bitirilmesinden doğacak usulü faydaları ve ihlalin varlığına veya kapsamına ilişkin görüş farklılıklarını dikkate alır. Bu çerçevede Kurul, Soruşturma taraflarının sayısı, Soruşturma taraflarının önemli bir kısmının uzlaşmaya başvurup başvurmadığı, İhlalin kapsamı ile delillerin niteliği, Soruşturma taraflarıyla ihlalin varlığına ve kapsamına ilişkin ortak bir kanaate ulaşmanın mümkün olup olmadığı gibi hususları göz önünde bulundurabilir. Kurul, ihlalin varlığı ile kapsamını kabul eden soruşturma tarafları ile soruşturma raporunun tebliğine kadar uzlaşabilir. Uzlaşma usulü sonucunda idari para cezasında yüzde yirmi beşe kadar indirim uygulanabilir. Sürecin uzlaşma ile neticelenmesi halinde, idari para cezası ve uzlaşma metninde yer alan hususlar uzlaşmanın taraflarınca dava konusu yapılamaz. Kurul, Yürütülmekte olan uzlaşma sürecinden beklenen usulü faydanın sağlanamayacağının veya soruşturma taraflarıyla ihlalin varlığına ve kapsamına ilişkin ortak bir kanaate ulaşmanın mümkün olmadığının anlaşılması, Delillerin karartılması tehlikesinin bulunması, yönetmelikte geçen gizlilik yükümlülüğünün yerine getirilmemesi hallerinde, uzlaşma nihai kararına kadar uzlaşma sürecinin tarafların tamamı veya bir kısmı için sona erdirilmesine karar verebilir:
Uzlaşma sürecinin başlatılması
Soruşturma tarafları uzlaşma taleplerini yazılı olarak Kuruma iletir. Kurul, bu talebi kabul veya ret edebileceği gibi varsa diğer tarafların da uzlaşma görüşmelerine davet edilmesine karar verebilir. Kurul, uzlaşma sürecini resen başlatması halinde, soruşturma taraflarını uzlaşma görüşmelerine davet eder. Soruşturma tarafları, Kurulun göndereceği davette yer alacak makul süre içinde uzlaşma görüşmelerine başlamak isteyip istemediklerini Kuruma yazılı olarak bildirir. Bu süre geçtikten sonra yapılan bildirimler dikkate alınmaz.
Uzlaşma görüşmeleri
Kurulun soruşturma taraflarının talebini kabul etmesi ve soruşturma taraflarının Kurulun gönderdiği daveti süresinde kabul etmesi hallerinde, Kurum ilgili taraflarla uzlaşma görüşmelerini en kısa sürede başlatır. Uzlaşma görüşmelerine başlanmış olması, uzlaşma taraflarının kendileri hakkında isnat edilen ihlali kabul ettikleri anlamına gelmez. Uzlaşma tarafları, uzlaşma metninin sunulmasına kadar uzlaşma sürecinden çekilebilir. Birden fazla uzlaşma tarafı ile uzlaşma görüşmelerine başlanması halinde, görüşmelerin ayrı ayrı yürütülmesi esastır. Uzlaşma görüşmeleri, görüşmelere katılanlarca mutabık kalınan bir tutanak ile kayıt altına alınır.
Uzlaşma ara kararı
Kurul, uzlaşma görüşmelerinin tamamlanmasını takiben sürece ilişkin ara kararını verir. Ceza Yönetmeliği kapsamında hesaplanan azami idari para cezasının teşebbüs ve teşebbüs birliklerinin gayrisafi gelirlerinin yüzde onunu aşması halinde, bu oranı aşan para cezaları, ceza verilecek teşebbüs ile teşebbüs birlikleri veya bu birliklerin üyelerinin yıllık gayri safi gelirlerinin yüzde onuna indirilir ve uzlaşma indirimi bu miktar üzerinden uygulanır. Uzlaşma süreci ile birlikte pişmanlık başvurusunun da bulunması halinde, Aktif İşbirliği Yönetmeliği kapsamında belirlenen indirim oranı ile uzlaşma için belirlenen indirim oranı toplanarak birlikte uygulanır. Uzlaşma ara kararında yer verilen hususlar uzlaşma taraflarınca müzakere konusu yapılamaz.
Uzlaşma metni
Uzlaşma tarafı, uzlaşma ara kararında bildirilen hususları kabul etmesi halinde, Uzlaşma tarafının ihlalin varlığını, kapsamını, süresini, sonuçlarını ve ihlalden doğan sorumluluğunu kabul ettiğine dair açık beyanı, Kurulun uzlaşma tarafına ihlal nedeniyle verebileceği azami para cezası oranı ve miktarı ile tarafın uzlaşma usulü çerçevesinde bu ceza oranını ve miktarını kabul ettiği, Uzlaşma tarafının hakkındaki iddialar konusunda yeterli derecede bilgilendirildiği ve kendi görüşlerini ve açıklamalarını aktarmak için tarafa yeterli imkân tanındığı, İdari para cezasının ve uzlaşma metninde yer alan hususların uzlaşma tarafınca dava konusu yapılamayacağı unsurlarını içeren bir uzlaşma metnini sunar.
Uzlaşma metninin uzlaşma tarafını temsile yetkili kişilerce imzalanarak yazılı olarak sunulması esastır. Sözlü olarak beyan verilmesi halinde ise, verilen beyan görevli meslek personeli tarafından yazılı hale getirildikten sonra uzlaşma tarafını temsile yetkili kişilere teyit ettirilir. Uzlaşma metni Kurum içi yazışma olarak saklanır. Usulüne uygun şekilde sunulan uzlaşma metni geri çekilemez.
Uzlaşma nihai kararı
Uzlaşma metninin Kurum kayıtlarına girmesinden itibaren on beş gün içinde, Kurul tarafından ihlal tespitinin ve idari para cezasının yer aldığı bir nihai kararla ilgili taraf bakımından soruşturma sonlandırılır. Soruşturmanın en az bir teşebbüs veya teşebbüs birliği bakımından devam ettiği hallerde, gerekçeli uzlaşma nihai kararı, soruşturma sonunda verilecek nihai kararın alınmasından önce uzlaşma tarafına tebliğ edilmez.
Uzlaşma sürecinde Aktif İşbirliği Yönetmeliğinin uygulanması
Uzlaşma tarafı teşebbüslerin Aktif İşbirliği Yönetmeliğinin 4’üncü ve 5’inci maddelerinden yararlanabilmek için ayrıca başvuruda bulunmaları mümkündür. Ancak uzlaşma metni sunanlar bakımından bu metnin Kurum kayıtlarına girdiği tarihten sonra Aktif İşbirliği Yönetmeliği çerçevesinde yapılan başvurular dikkate alınmaz. Uzlaşma sürecinin 4’üncü maddenin altıncı fıkrası doğrultusunda Kurul tarafından sona erdirilmesi veya uzlaşma tarafının 6’ncı maddenin ikinci fıkrası doğrultusunda uzlaşma sürecinden çekilmesi ya da uzlaşma metninin süresi içinde gönderilmemesi hallerinde Aktif İşbirliği Yönetmeliğinde öngörülen süreler uygulanır.
Sürecin uzlaşma ile sonuçlanmaması
Uzlaşma tarafının uzlaşma metnini süresi içinde göndermemesi, Kurulun 4’üncü maddenin altıncı fıkrası kapsamında uzlaşma sürecinin sona erdirilmesine karar vermesi veya uzlaşma tarafının 6’ncı maddenin ikinci fıkrası doğrultusunda uzlaşma sürecinden çekilmesi hallerinde ilgili taraf bakımından olağan soruşturma usulü takip edilir. Bu durumda, uzlaşma görüşmeleri kapsamında uzlaşma tarafınca sunulan beyanlar dosya kapsamından çıkarılır ve soruşturma sonucunda alınacak nihai karara dayanak yapılmaz.
Gizlilik yükümlülüğü ve devam eden soruşturmalar
Uzlaşma tarafı, uzlaşma görüşmelerinin içeriğini ve bu görüşmeler kapsamında eriştiği bilgi ve belgeleri varsa diğer soruşturma tarafları bakımından verilecek nihai karara kadar gizli tutar. Gizlilik yükümlülüğünün ihlal edildiğinin, uzlaşma nihai kararı sonrasında tespit edilmesi halinde, bu karar geri alınarak ilgili teşebbüs veya teşebbüs birliği hakkında yeni bir soruşturma başlatılabilir. Gizlilik yükümlülüğünün ihlali, ikinci fıkra uyarınca başlatılacak soruşturmada ilgili teşebbüs veya teşebbüs birliklerine verilecek idari para cezasının belirlenmesinde ağırlaştırıcı unsur olarak kabul edilebilir. Bu Yönetmelik hükümleri, yürürlüğe girmesinden önce başlatılan ancak soruşturma raporu tebliğ edilmemiş olan soruşturmalar hakkında da uygulanır ve yayımı tarihinde yürürlüğe girer.